Секојдневие во војна: Како живеат луѓето што останаа во Бахмут?
Од поранешните 73.000 жители на Бахмут во Украина, останаа помалку од 8.000. Тие луѓе не сакаат да се евакуираат. Зошто остануваат во пуст и уништен град без струја, гас и вода?
На улиците на Бахмут нема душа. Проектилите летаат на секои неколку минути и експлодираат некаде во близина. Западниот дел на градот е речиси непрепознатлив, се е во урнатини. Зградите станаа планини од тули со остатоци од покриви на врвот.
Превртени и изгорени автомобили може да се забележат во дворовите и на улиците. Искршени се излозите, а на ветрот искршени врати се отвораат и затвораат. Над улиците и тротоарите висат остатоци од билборди и оштетени семафори. Во облакодерите има отворени дупки.
Репортерот на Дојче Веле го следи автомобилот на Јевгени Ткачев, волонтер на организацијата „Пролиска“, која на жителите им обезбедува храна и средства за хигиена.
„Хуманитарна помош!
„Секако дека е опасно, но што можете да направите? На луѓето им треба помош, бидејќи овде дуќаните веќе не се отворени и немаат сите пари“, вели Јевгениј додека излегува од автомобилот.
Застанал во двор опкружен со неколку станбени згради. Многу прозорци се без стакло. Еден човек се обидува да го покрие прозорецот со фолија. Многу блиску се слушаат експлозии, а човекот потоа се крие. А потоа неколку секунди подоцна повторно работи на својот прозорец.
„Хуманитарна помош! Хуманитарна помош!“ извикува Евгениј и се обидува да го привлече вниманието кон себе.
Некои жители се приближуваат до автомобилот. Сите имаат лични карти со себе, бидејќи кога ќе добијат помош, треба да пополнат и потпишат формулар со лични податоци.
Одеднаш нешто лета ниско, силно свирка над покривите и експлодира во близина. Но, луѓето веќе не се ни наведнуваат, туку постојано ги пополнуваат хартиите. Само еден човек е изненаден, вели дека тоа е некој нов вид на врева. И Нина додава – „Навикнати сме на многу различни свирежи и експлозии“.
Без струја, без вода, без гас
Линијата на фронтот е се поблиску до градот. Во Бахмут веќе неколку месеци нема струја, вода, гас. Луѓето најчесто користат свеќи, па ги заштедуваат батериите на телефонот и батериските ламби.
Нина вели дека во нејзиниот крај има и агрегати. Околу сто жители ги примија од украинската војска и доброволци. Тие ги вклучуваат, меѓутоа, само ако треба да се полнат многу телефони или машини за перење.
„За заштеда на бензин, луѓето најчесто ја перат облеката на рака, како што правеа нашите баби. Генераторот бара бензин, но тој е достапен само на пумпите. Овде нема пумпа, па со кола треба да се оди до Константиновка или Часиво, што троши и бензин. Затоа штедиме“, вели Нина.
Жителите на Бахмут водата ја добиваат или од украинската војска или од помошници. Честопати самите бараат бунари по дворовите на приватни куќи и од таму носат вода.
Храната се готви на улица – на скара или во печки со тенџере. Мажите сецкаат дрва пред куќата. Еден од нив Дмитро (35) носи дрва до станот во кој лежи болен член на неговото семејство.
„Во станот имаме шпорет на дрва. Можете да ставите тенџере или тава и да готвите храна“, вели тој.
Од дворот се гледаат цевки кои излегуваат од неколку прозорци од кои се издига чад.
Поради болни или стари лица кои не можат или не сакаат да бидат евакуирани, цели семејства, вклучително и деца, остануваат во Бахмут. Така е и со мажот, кој со ќерката (14) се приближува до автомобилот на помошникот. Девојката избегнува контакт со новинарите и го крие лицето.
„Не можеме да ја оставиме нашата многу болна баба сама во Бахмут“, вели нејзиниот татко.
Девојчето е единственото дете што се гледа овде. Речиси сите деца од Бахмут беа евакуирани летото и во септември минатата година.
Животот во подрумот
Жителите на тој дел на Бахмут уште пролетта темелно ги исчистија подрумите, додека линијата на фронтот се приближуваше кон градот. Таму го сместиле мебелот што сами го направиле. Од таму речиси и да нема комуникација.
Нина покажува еден таков „бункер“.
„Но, овој подрум не може да не спаси од сериозна ракета“, вели тој.
Заедно со неа, Ирина и Микола, одиме по темен коридор.
Вклучуваат само батериски ламби во нивната „соба“. Бетонски ѕидови, полици со чај и гриз и шест уредно опремени кревети. Топло е, во аголот има шпорет. На него врие вода и жените набрзо нудат чај.
Во подрумот нема вентилација, па луѓето често одат на влезната врата за да дишат свеж воздух. Велат дека најмногу спијат во подрум, бидејќи гранатирањето продолжува и ноќе. Преку ден тие се во своите станови. Ноќе се трудат да користат што помалку свеќи. Тие се согласуваат дека тоа се доста опасни услови за живот, но истовремено нагласуваат дека не се подготвени да се „предадат или евакуираат“.
„Жителите на Бахмут одамна знаат што тие значат војна и гранатирање. Мештаните не се премногу шокирани од оваа војна“, вели Микита.
Младиќ потсетува дека уште пред почетокот на руската инвазија на 24 февруари, поточно од 2014 година, кога почнаа непријателствата во Донбас, „нешто постојано го погодуваше градот“. Микита вели дека не може да ги остави родителите. Тие одбиле да се евакуираат, бидејќи се премногу приврзани за својата куќа. Тој може само да се надева дека „армијата на Украина ќе го избрка непријателот од градот“.
Нина вели дека нејзините ќерки побегнале „во Европа“. Но, таа засега сака да остане со сопругот во Бахмут.
„Ќе останам овде додека е тука украинската војска“, додава тој.
И Нина и Микита се согласуваат дека цивилите треба да бидат евакуирани доколку ситуацијата се влоши. Украинската армија не треба да биде на патот ако непријателот се крие зад станбените згради.
