Возејќи камион и приколка тежок четириесет тони на автопатот јужно од Стокхолм, возачот внимателно внимава на патот, но чудно е што неговите раце не се на воланот. Наместо тоа, камионот вози сам, со ветеранот на возачот Роџер Нордквист на подготвеност само во случај на неочекувани проблеми.
Шведскиот производител на камиони Scania не е единствениот производител на автомобили што развива автономни возила, но неодамна стана првиот во Европа што ги користи за испорака на комерцијални стоки.
„Ние ја земаме стоката и ја транспортираме од точката А до точката Б, целосно автономно“, изјави за AFP Питер Хафмар, шеф на автономни решенија во транспортниот оддел на Scania во Содертаље, јужно од Стокхолм.
Во пилот проект, самоуправувачки камион маневрира на дел од околу 300 километри помеѓу Содертаље и Јонкопинг во јужна Шведска, испорачува брза храна. Однадвор, возилото изгледа речиси како и секој друг камион, но има вградени камери и два сензори на покривот.
Во кабината, воланот и седиштата се таму каде што ги очекувате, но контролната табла е полна со бројни уреди и екрани, а многу жици водат до решетката за компјутер што се наоѓа зад совозачкото седиште.
„Подобро да се вози сам“
Инженерот Горан Фјалид седи до возачот на совозачкото седиште, со погледите вперени во лаптопот што добива видео снимки од камерите на камионот и го следи треперливиот текст со информации.
Вториот екран прикажува 3D визуелизација на камионот на патот и сите возила во близина.
Камионот ги комбинира сите податоци од различните сензори со ГПС системот, при што различните технологии делуваат како резервни копии една на друга.
„Ако ознаките на патиштата исчезнат некое време, се користи GPS и камионот останува на својата лента“, објасни Фјалид, додавајќи дека „подобро е да се вози сам отколку кога го управуваш рачно“.
Тој признава дека биле потребни многу обиди и грешки за да се доведе камионот во сегашната состојба. Требаше да се прилагодат работите како како камионот се спојува во сообраќајот на автопатот и што да се прави кога друг автомобил ќе го помине патот пред него.
Секој пат кога камионот прави нешто неочекувано, како што е сопирање или забавување без очигледна причина, Фјалид го запишува точниот момент кога тоа се случило за да може подоцна да се прегледаат дневниците и податоците. И сензорите на камионот се калибрираат секојдневно пред да излезат на патот.
Хафмар вели дека сè уште има пречки што треба да се надминат пред камионите без возачи да станат вообичаени на патиштата, како во однос на технологијата, така и на законодавството.
Тоа се очекува да се реши до крајот на 2020-тите или почетокот на 2030-тите, вели Хафмар.
Што е со возачите на камиони?
Појавата на самоуправувачки камиони може да се смета за закана за работата на возач на камион, една од најчестите занимања во светот.
Но, Хафмар верува дека се потребни автономни возила за да се реши глобалниот недостиг на возачи.
Тој вели дека ќе помине долго време пред вештачката интелигенција да може да се справи со сите аспекти на логистиката.
Тој објаснува дека првично автономните камиони веројатно ќе се користат за долги патувања, но последните километри до продавницата и купувачот сепак ќе ги прават луѓе.
Според јунскиот извештај на Меѓународната унија за патен транспорт (ИРУ), во светот во 2021 година имало околу 2,6 милиони непополнети работни места за возачи на камиони.
Хафмар укажува на други потенцијални придобивки: бидејќи на компјутерите не им треба одмор или спиење, возилата можат да патуваат во моменти кога сообраќајот е помалку густ или да возат побавно, но подолго за да заштедат гориво.
Има бројни компании во трката за лансирање на самоуправувачки камиони.
Стартапите Aurora, Waymo, Embark, Kodiak и Torc (заедно со Daimler) спроведуваат тестови во Соединетите Држави, додека кинеската Baidu најави самоуправувачки камион кон крајот на 2021 година.
Во Европа, IVECO соработува на оваа работа со калифорнискиот старт-ап Plus со поддршка на Amazon. Шведската компанија Einride, исто така, планира наскоро да започне со тестирање на германските патишта.
