И покрај фактот дека има луѓе кои навистина уживаат во пушењето, веруваме дека барем еднаш се запрашале „како да престанат да пушат?“. На сите им е познато дека пушењето е опасна, нездрава и валкана навика и дека од цигарите не добиваме ништо добро. Сепак, откажувањето од пушење не е лесно бидејќи тоа е и еден вид зависност што може да предизвика апстиненцијална криза, поради што многумина попуштаат и запалат уште една цигара. И после тоа, сè продолжува, како никогаш да не сте престанале да пушите, нели?
За да откриеме како да се откажеме од пушењето, прво мора да знаеме како и зошто стануваме зависни од цигари на прво место. После тоа, донесуваме неколку успешни искуства за тоа како да се откажете од пушењето.
Зошто сме зависни од цигари?
Главната зависна состојка во цигарите е никотинот. Додека за него се пишуваат песни, тој е одговорен за оние моменти кога навистина сакате да запалите цигара. Го има во сите тутунски производи – цигари, масло за испарувач и тутун за џвакање.
Кога пушиме, никотинот од цигарата многу брзо стигнува до нашиот мозок, студиите велат дека тоа се случува за само неколку секунди. Никотинот потоа може да го активира производството на допамин, хормонот на „среќата“ кој автоматски ни дава добро чувство.
Допаминот се распаѓа за да создаде адреналин, што значи дека пушењето цигари создава две чувства во телото – среќа и возбуда. Сосема е логично, знаејќи дека токму цигарата ни го дава тоа чувство, да посегнеме по следната.
Допаминот делува на рецепторите кои се одговорни за движење, когнитивна меморија, учење, размислување, хранење, спиење и чувство на болка во нашето тело.
Кога ќе одлучиме да се откажеме од пушењето, се оддалечуваме од цигарата и на тој начин го намалуваме нивото на допамин на кое нашето тело е навикнато.
Ова се најчестите симптоми кои се појавуваат по откажувањето од пушењето:
– замор, лошо расположение
– анксиозност
– расеаност и нервоза
– тешка контрола на однесувањето
– размислувајќи за цигарите во текот на денот, силна е желбата да запалите цигара
– проблеми со концентрацијата и меморијата
– намалени импулси и реакции
Она што најмногу го чувствуваме откако ќе одлучиме да се откажеме од цигарите е дека стануваме поуморни, нерасположени и тешко спиеме. Тогаш мозокот почнува да го бара тој стимул што прави да се чувствуваме добро. Така се создава зависност – му даваме повеќе на мозокот, а со поголема стимулација, нашето тело бара се повеќе и повеќе. Само така направивме маѓепсан круг.
Најлошите несакани ефекти од пушењето
Најголем поттик за откажување од пушење секако се несаканите ефекти од пушењето цигари, кои можат да бидат многу опасни за нашето здравје.
Се проценува дека повеќе од 16 милиони луѓе само во САД страдаат од некоја болест предизвикана од цигарите. На секој човек кој ќе умре како последица на пушење, 30 од нив живеат со сериозна болест предизвикана од пушење цигари.
Опасноста е најголема кај младите луѓе кои се чести пушачи и кај трудниците, каде чадот од тутун може многу да влијае на плодот и неговиот развој. Несаканите ефекти од пушењето се движат од проблеми со циркулацијата на крвта до тумори, дијабетес и други хронични болести. Овие последици ќе ги почувствуваат и пасивните пушачи кои во животот не мора да запалат ниту една цигара. Се проценува дека пасивното пушење предизвикува околу 40 илјади смртни случаи во САД.
Ова се само некои од несаканите ефекти кои се јавуваат кај пушачите, и активни и пасивни:
– срцеви заболувања поради ослабената циркулација и дејството на адреналинот врз отчукувањата на срцето
– зголемен ризик од срцев удар и зголемен ризик од коронарна срцева болест
– белодробни заболувања (зголемен ризик од развој на тумори на белите дробови и грлото, развој на хронични белодробни заболувања, бронхитис, зголемен ризик од туберкулоза)
– развој на дијабетес
– развој и проблеми со коските: развој на ревматоиден артритис
– ослабен имунитет и поголеми можности за инфекција со бактерии и вируси
– зголемена тенденција за развој на разни алергии
– развој на гастритис поради зголемено лачење на желудечна киселина
Искуства на луѓе од Хрватска кои успеале да се откажат од пушењето
Ако овие несакани ефекти од пушењето не се доволни за да ве натераат да ги фрлите цигарите во ѓубре, подолу се прикажани искуства за тоа како да се откажете од пушењето. Повеќето пушачи ќе речат дека нема посебни трикови, медитации, хипноза и слично, туку добра волја и искрена сила да ги остават цигарите подалеку од вас и никогаш повеќе да не ги земаат.
Ова се најчестите совети како да се откажете од пушењето:
– создадете солидна одлука
– заменете ја цигарата со хемиска или нешто друго во прстите, понекогаш тоа е само прашање на навика
– оддалечете се од места каде што се пуши
– бегајте од луѓето што пушат
– создадете навика која ќе го замени пушењето
– медитираат
– почесто излегувајте на свеж воздух
– водете дневник
– наградете се кога ќе успеете
– барате поддршка од околината
Некои беа принудени од болест
На многумина им помогна поддршката од околината, а некои беа принудени да се откажат од пушењето поради ситуацијата или болеста.
Дарио од Хрватска има 40 години и не пуши повеќе од 10 години по исто толку години пушење.
„Решив да се откажам од пушењето по речиси десет години пушење и тоа беше поради операцијата. Почнав да пушам збо
g тим се врати во средно училиште и се изгледаше во ред додека не почнав да кашлам пред неколку години. Со текот на времето, таа кашлица се претвори во искашлување и беше навистина грдо. Неповрзано, завршив на операционата маса, па докторот ми рече дека после операцијата нема да смеам да пушам барем неколку месеци. Тогаш решив, со поддршка на една девојка на која секогаш и пречеше моето пушење, да се откажам засекогаш. И така беше. Запалив уште една цигара за да се збогувам со навиката и оттогаш не запалив. Сè уште сум пасивен пушач во некои ситуации, но тешко е да се избегне. Оттогаш не сум паднал во искушение“, рече тој.
Магдалена од Загреб има 27 години и не пуши шест години. Причината била необична болка во срцето.
„Никогаш во животот не сум бил толку исплашен како кога почувствував како ми се сече срцето во јавниот превоз. Пред да се качам во трамвај ја завршив цигарата и кога се качив се чувствував слабо. Срцето почна да ми чука толку силно, што ми се вртеше малку. И тогаш почувствував дека срцето ми се стега и прободе. Толку се плашев дека добив срцев удар што за малку ќе се онесвестив. За среќа, добри луѓе ме собраа. По прегледот било утврдено дека се е во ред и дека се работи само за епизода. Од тој момент не ми падна на памет да земам цигара затоа што сум убеден дека токму поради тоа се чувствував така“, вели нашата соговорничка.
Луција има 33 години и престанала да пуши поради мачнина.
„Пред неколку години се откажав од пушењето откако почнав да развивам многу киселина во стомакот. После секоја цигара, особено во комбинација со кафе или алкохол, таа ќе има металоиди. Ќе ме болеше стомакот и ќе се чувствував многу слаб. Некои утра ќе запалам цигара наместо појадок, а таа страшна навика создаваше гастритис, со кој се борам и денес. Откако престанав да пушам, не ми требаше ниту една недела телото да се врати во нормала. „Веќе не размислувам за пушење“, тврди таа.
Успех преку јога и медитација
Антонио има 44 години и неговото искуство за тоа како да се откажете од пушењето вклучува медитација и менување на навиките на живот.
„Отсекогаш мислев дека медитацијата, хипнозата и таквите работи се целосна глупост. И тогаш мојата пријателка ме убеди да правам јога и медитација бидејќи ми кажа дека кожата ми се влошува, односно дека изгледам постара отколку што навистина сум. Тоа силно ме погоди бидејќи секогаш бев загрижен за мојот физички изглед. Морав да донесам одлука да се ослободам од цигарите и секогаш кога ќе сакав да запалам ќе правев кратка медитација и ќе се убедував себеси дека не ми треба. Си ги кажав сите добри работи што ги добивам од непушењето. Беше многу тешко, поколебав неколку пати, нема да лажам. Но, сега не пушам три години и многу сум горд на себе. Изгледам подобро, се чувствувам подобро, имам повеќе енергија и се чувствувам поживо бидејќи не сум зависник“, заклучи нашата соговорничка.
