При производството на газирани пијалоци во течноста се истураат меурчиња од јаглерод диоксид, а токму овој гас е виновникот за исчезнувањето на меурчињата.
Емисии на јаглерод диоксид
Јаглерод диоксидот или CO2 е околу 1,5 пати потежок од воздухот, па може да се претпостави дека поради тоа нема да се издигне во воздухот или да исчезне од шишето со газиран пијалок.
Сепак, газираните пијалоци се презаситени со јаглерод диоксид по производството. Како резултат на тоа, поради принципот на физичка хемија познат како закон на Хенри, гасот доживува притисок што го тера да побегне од течноста во која се наоѓа.
Британскиот хемичар Вилијам Хенри го предложи Хенриовиот закон во 1803 година, тврдејќи дека количината на гас растворен во течност е пропорционална на притисокот на истиот гас во околината на течноста. Овој закон влијае на тоа дали гасот влегува или излегува од течноста.
Кога газираните пијалоци се флашираат или конзервираат, просторот над пијалокот обично се полни со јаглерод диоксид под притисок малку над стандардниот атмосферски притисок (околу 101.325 килопаскали). Како таков, поради законот на Хенри, јаглерод диоксидот во пијалокот се задржува во течноста. Меѓутоа, кога пијалокот првпат ќе се отвори, тој се ослободува во воздухот под притисок.
Јаглерод диоксидот сочинува околу 0,04% од атмосферата на Земјата. Кога газиран пијалок се остава изложен на воздух, законот на Хенри сугерира дека јаглерод диоксидот во безалкохолниот пијалок природно сака да ја постигне истата концентрација во течност како и во воздухот. Затоа, набргу по отворањето на газираниот сок, тој ја губи својата карбонизација.
Промешаниот сок побрзо испарува
Протресувањето на лименката или шишето со сода ќе предизвика пенлива реакција што ќе помогне побрзо да се ослободи јаглерод диоксидот. Протресувањето го меша воздухот во празниот простор на шишето или конзервата со остатокот од течноста, што резултира со меурчиња. Овие меурчиња потоа можат да послужат како места за нуклеација или места каде што можат да се соберат атомите и молекулите.
Местата на нуклеација доведуваат до спојување на ситни меурчиња од јаглерод диоксид во сокот. Ова води до фактот дека поголемите меурчиња можат полесно да избегаат од површинскиот напон на течноста, што е енергијата потребна за одвојување на течните молекули една од друга.
Истата реакција ќе се случи ако додадете лажичка сол или шеќер во газиран пијалок. Гранулите од цврст прав делуваат како места за нуклеација, пијалокот ќе почне да произведува препознатлив пенлив звук, додека од пакувањето ќе излегува јаглерод диоксид, пренесува Klik.hr.