На вашата тироидна жлезда му треба јод за нормално да функционира и да произведува доволно тироидни хормони за потребите на вашето тело, велат од Националниот институт за здравје на САД (НИХ). Ако ви недостасува јод, ризикувате хипотироидизам или гушавост (тироидната жлезда отекува за да го компензира недостатокот на тироиден хормон).
Повеќето од нас немаат проблем со внесување доволно јод, бидејќи кујнската сол е јодизирана, но доколку сте на диета со малку натриум или веган, тогаш треба да внимавате да внесувате доволно јод од други извори, пишува Health.
Еве кои намирници (не) се добри за здравјето на тироидната жлезда:
Јогурт
Млечните производи содржат околу 85 mcg јод по чаша, вели НИХ.
Сепак, количините на јод во различни млечни производи се разликуваат. Според НИХ, анализите покажуваат дека обезмастеното млеко содржи опсег од 38 до 159 mcg по чаша.
Обичниот јогурт со малку маснотии или грчкиот јогурт се добри извори – тие можат да сочинуваат до 50 проценти од дневниот внес на јод, вели НИХ.
Бразилски ореви
Според НИХ, бразилските ореви содржат уште една хранлива материја која помага во регулирањето на тироидните хормони: селен. Селенот може да помогне да се спречи долгорочно оштетување на тироидната жлезда кај луѓе со проблеми со тироидната жлезда како што се Хашимото или Гравесова болест, според студијата од 2013 година во списанието Clinical Endocrinology.
Само едно зрно од овие јаткасти плодови содржи помеѓу 68-91 микрограми селен. Бидејќи максималната горна граница на дневен внес на селен е 400 микрограми, не претерувајте. Премногу селен може да предизвика „здив од лук“, губење на косата, промена на бојата на ноктите, дури и срцева слабост, вели за Health Мира Илиќ, регистриран диететичар во Клиниката во Кливленд.
Млеко
Млекото и млечните производи се меѓу најдобрите извори на јод, вели НИХ. Сепак, пијалоците од растително потекло што се користат како замена за млеко, како што е соја или бадемово млеко, содржат релативно мали количини на јод.
Конзумирањето на една чаша млеко со малку маснотии исполнува една третина од нашите дневни потреби за јод. Исто така, добра идеја е да се консумира млеко со додаден витамин Д. Студијата објавена во 2013 година во International Journal of Health Sciences покажува дека луѓето со намалена активност на тироидната жлезда (хипотироидизам) имаат поголема веројатност да имаат недостаток на витамин Д во споредба со здравите луѓе.
Пилешко и телешко месо
Цинкот е уште една клучна хранлива материја за вашата тироидна жлезда – на вашето тело му треба цинк за лачење на тироидните хормони. Добивањето премалку цинк може да доведе до хипотироидизам, се вели во студијата од 2013 година објавена во International Journal of Trichology. Исто така, ако веќе страдате од хипотироидизам, тоа може да доведе и до недостаток на цинк, бидејќи тироидните хормони помагаат во апсорпцијата на овој минерал, објаснува Илиќ. Кога тоа ќе се случи, може да забележите несакани ефекти како што е алопеција – автоимуна состојба која ги напаѓа фоликулите на косата и предизвикува нивно опаѓање.
Добар извор на цинк се месните производи, вели НИХ. Една порција печено телешко месо содржи 7 милиграми, едно телешко месо содржи 3 милиграми, а една порција темно пилешко месо содржи 2,4 милиграми.
Риба
Бидејќи јод е изобилен во морската вода, рибата е одличен извор на оваа хранлива материја, вели Американското здружение на тироидната жлезда. Истражувачите веќе долго време знаат дека луѓето кои живеат во оддалечени планински региони без пристап до море имаат поголем ризик од гушавост.
„Најубедливиот доказ што го најдовме за причините за проблемите со тироидната жлезда е недостатокот на соодветни хранливи материи“, вели д-р Салваторе Каруана, директор за хирургија на глава и врат во одделот за отоларингологија во Columbia Doctors.
Една порција печен бакалар содржи околу 158 микрограми јод (доволно за вашите дневни потреби доколку не сте бремени или доите), вели НИХ. Дури и рибните стапчиња ќе ви обезбедат доволно јод: содржат 58 микрограми јод по порција.
Морска храна
Како општо правило, јастогот и ракчињата се добар извор на јод, вели Илиќ. Само 4 или 5 ракчиња содржат околу една десетина од вашите дневни потреби.
Бонус: школките можат да бидат и добар извор на цинк!
Јајца
Едно големо јајце содржи приближно 16 проценти од дневните потреби за јод и 20 проценти од дневните потреби за селен, што ги прави јајцата суперхрана за здравјето на тироидната жлезда.
Освен ако вашиот лекар не препорача поинаку, јадете цели јајца, не само белки – најголемиот дел од јод и селен се во жолчката, вели Илиќ.
Овошје од бобинки
Најдобрата диета за вашето здравје на тироидната жлезда бара повеќе од само јод, селен и витамин Д, вели Илиќ. Не е изненадувачки што храната богата со антиоксиданси и помага на тироидната жлезда.
Студија од 2022 година покажа дека антиоксидансите помагаат во управувањето со дисфункција на тироидната жлезда.
Бобинките се полни со антиоксиданси, а најдобрите бобинки се црните малини, кои содржат многу високо ниво на антиоксиданси, влакна и релативно малку природни шеќери.
Зеленчук
Ако малку прогуглате, сигурно ќе наидете на страница на која се тврди дека некои видови зеленчук (брокула, карфиол, кељ, бриселско зелје) можат да предизвикаат проблеми со тироидната жлезда. Вистината е нешто покомплицирано од тоа. Вистина е дека овој зеленчук содржи соединенија наречени глукозинолати, кои можат да го попречат процесот на производство на тироидни хормони во големи количини. Малку е веројатно дека ќе нанесете некаква штета на вашата тироидна жлезда ако јадете нормални порции од овој зеленчук.
Соја
Ефектот на сојата врз здравјето на тироидната жлезда не е целосно јасен. Постои загриженост дека сојата може негативно да влијае на функцијата на тироидната жлезда и да го промени нивото на тироидните хормони. Откако проучувале бројни студии, авторите на анализата за списанието Nature сфатиле дека суплементите од соја не влијаат на тироидните хормони.
Важно е да се нагласи дека конзумирањето на соја во нормални количини нема да доведе до оштетување на тироидната жлезда.
Глутен
Ова се однесува само на луѓе со целијачна болест или нетолеранција на глутен.
Студија од 2021 година покажа дека целијачната болест и автоимуните болести на тироидната жлезда, како Хашимото или Грејвс, често се појавуваат заедно.
Не е сосема јасно дали диетата без глутен може сама по себе да помогне во лекувањето на болестите на тироидната жлезда. Ако ви е дијагностицирана целијачна болест, важно е да следите строга диета за да избегнете симптоми.
Преработена храна
Ако размислувате да почнете да јадете повеќе солена, преработена храна за да го зголемите внесот на јод, размислете повторно.
„Производителите не мора да користат јодирана сол во своите производи“, вели Илиќ. НИХ вели дека речиси никогаш не го прават тоа.
Можеби веќе консумирате премногу натриум (што може да доведе до висок крвен притисок, а потоа и до срцеви заболувања) и недоволно јод.
Брза храна
Слично на преработената храна, синџирите за брза храна често не користат јодирана сол во своите ресторани.
Американското здружение на тироидната жлезда препорачува да избегнувате ресторанска храна, бидејќи немате начин да знаете кои ресторани користат јодирана сол, а кои не.
Анализата на јод, спроведена од американското Министерство за земјоделство, покажа дека колачот за хамбургер содржи 3,3 mcg јод на 100 грама, додека говедското пиво кое не е за брза храна содржи 8 mcg јод на 100 грама.
