Луѓето ја доживуваат вревата на различни начини: на бучна прослава со соседот, едниот ќе гризе перница на мачење и ќе повика полиција, а другиот ќе спие како јагне. Но, на одредено ниво на бучава, никој повеќе не може да го слушне.
Бидејќи одамна е познато дека бучавата не им штети само на луѓето, туку и на животните и растенијата. Сепак, има се повеќе врева – и во градовите и надвор.
Медицински е познато и дека нема бучава „што повеќе не ја слушаме“. Дури и ако некој е „навикнат“ на зголемениот интензитет на звукот – било од бучен пат или од звучник што ѕвони во кафуле, нашиот мозок тоа го слуша и реагира со тревога.
Со други зборови, човекот е под стрес и тоа се рефлектира во процесите на целото тело, од висок крвен притисок до дијабетес или дури и срцев удар, наведува ДВ. Проценките велат дека 48.000 случаи на срцеви заболувања и 12.000 предвремени смртни случаи годишно се всушност резултат на постојана и висока бучава.
Нека страдаат сиромашните…
Практично во сите градови во светот може да се мери не само постојан, туку и повремен екстремно гласен шум. На пример, 90 отсто од корисниците на јавниот превоз во Њујорк се изложени на бучава што значително ја надминува границата каде што е веројатно неповратното оштетување на слухот.
Згора на тоа, бучавата е и форма на социјална неправда, вели Томас Мик, кој е одговорен за звучното загадување во Германскиот институт за животна средина: „Ако стан или куќа е на главен пат, тогаш киријата е пониско. Тоа значи дека луѓето кои не се толку богати имаат поголема веројатност да живеат на бучни улици“.
Така е насекаде низ светот: семејствата со плитки џебови ќе живеат во близина на фабрики, депонии или патишта, така што ќе бидат изложени на повеќе бучава отколку богатите граѓани. И како што покажа извештајот на Програмата за развој на Обединетите нации, таа социјална разлика честопати е иста како припадноста на одредена етничка група.
Жабите чекаат одмор …
Бучавата од секаков вид е сериозно и сериозно загадување бидејќи не ги погодува само луѓето. Има се поголем број истражувања кои покажуваат дека бучавата им го отежнува животот на животните и понекогаш ги принудува да го променат своето однесување. Некои промени се бизарни: на пример, птиците во сенка што живеат во европските градови пеат погласно од птиците што живеат во шумите.
Промените на гласот може да се забележат и кај инсекти или жаби кои живеат во близина на автопати. Но, таквиот обид за договор не секогаш го разбираат другите припадници на тој вид, па затоа не наоѓаат партнер. Друга опција е онаа што може да се најде кај жабите во Богота: ја слушаат вревата на метрополата и кога ќе слушнат дека е малку потивко, дури тогаш ја отвораат устата.
Во секој случај, за Мика таа бучава значи дека се нарушува размножувањето, а бучавата пречи и во навременото откривање на предаторите. Тоа значи дека целиот нивен простор за живеење е силно и негативно условен од бучава“.
Дури и животот во националните паркови не им помага на животните овде: според една студија во САД, нивото на бучава е двојно зголемено во повеќе од половина од националните паркови во последните години. Една од причините се патиштата, но има и експлоатација на нафта, гас и други минерални суровини, исто како и дрвната индустрија.
„Сообраќај и возење, ве молам…“
Според споменатиот извештај на Обединетите нации, проблемот со бучавата во градовите би можел донекаде да се ублажи со повеќе зеленило, пред се дрвја и грмушки – а во исто време тоа би помогнало и за подобра клима во урбаното подрачје.
Германскиот експерт за звучно загадување овде е радикален: да, зеленилото донекаде го задушува и расфрла звукот, но бучавата сè уште постои. За него единствено вистинско решение е или звучна изолација на просторот за живеење и постојано затворени прозорци – или значително помал сообраќај во градовите.
Звучен радар
Во Франција моментално се тестира „звучен радар“ за откривање на возила со особено бучава. Но, има и автомобили од кои ечи музика, па во Франција во догледно време ваквото прекршување ќе значи и казна.
Романтична претстава, пред сè, на урбаните жители е дека е тивка по природа. Во никој случај: не само што громот или бурните морски бранови лесно можат да ги надминат децибелите на патничкиот авион, туку и птиците што пеат или шумата во ветровитиот ден се всушност многу повисоки по звук од автомобилот.
Но, постои и медицински феномен: овој тип на бучава не само што не им пречи на луѓето, туку дури и ги смирува.
