Бременост по 40 години – какви се шансите за зачнување и какви ризици носи
Во светот и во Србија постои тренд за одложување на бременоста, па веќе не е реткост паровите да станат родители за прв пат по 40-тата година од животот. Шансата за потомство е помала, но можноста за исполнување на улогата на родителство постои и во петтата деценија.
Државата ја помести старосната граница за ин витро оплодување, па сега жените до 45 години оваа процедура можат да ја вршат на сметка на редовното здравствено осигурување во една од 19-те државни и приватни клиники. Во Србија годишно раѓаат околу 2.500 жени на возраст меѓу 40 и 45 години, покажуваат податоците на Републичкиот завод за статистика.
Родителството во петтата деценија има и свои предности. Остварени сте во други улоги, помудри сте и поискусни. Меѓутоа, ова одложување на родителството со себе носи и низа тешкотии со кои се среќаваат постарите трудници.
„Секоја трудница е апсолутно добредојдена, без разлика на возраста. Она што треба да го знаеме се ризиците и можните проблеми што може да ги има ваквата бременост, а потенцијалната трудница мора да биде запознаена со нив, особено ако има претходно заболување кое може значително да го наруши текот и исходот на бременоста.“ Проф. д-р Синиша Стојиќ, специјалист по гинекологија и акушерство, супспецијалист по перинатологија од СГБ „Генезис“ Нови Сад.
Како што вели, резервата на јајниците кај жената брзо се намалува по 37-та година, така што шансите за забременување на 40-годишна возраст се околу 20 проценти или за подобро разбирање, шансите за забременување по циклус се околу 25 проценти на на возраст од 25, а со 40 години само 5 отсто.
„Раѓањето на подоцнежна возраст го зголемува ризикот од генетски аномалии на плодот, спонтани абортуси, предвремено породување и други компликации. Докажано е и дека жените по 35 години имаат над 50 отсто генетски лоши ембриони, а тој процент се зголемува со возраста“, вели д-р Стојиќ.
Тој наведува и дека возраста на таткото влијае на плодноста и развојот на детето.
„Само затоа што таа произведува сперма во текот на целиот живот, не значи дека сперматозоидите во неа постојано се со ист квалитет. „Со возраста се намалува обемот и брзината на сперматозоидите, а со тоа и шансата да се роди дете со генетски проблеми“, вели професорот Стојиќ.
Тој посочува дека нема лоши години за породување и дека секоја година е добра секогаш кога ќе дојде до бременост.
„Постои само помал или поголем ризик за нормален тек на бременоста поради поврзани состојби и болести кои се поврзани со напредната возраст на жената (болести на срцето, бубрезите, црниот дроб, имунолошкиот систем, ендокрините жлезди, па дури и хипертензијата за време на бременоста ). Благодарение на развојот на технологии кои денес надминуваат многу проблеми предизвикани од неплодност, жените имаат многу поголеми шанси да забременат по четириесет. Некои од опциите кои се сè подостапни се: ин витро оплодување (ИВФ), замрзнување на јајце клетката на млада возраст, донирање гамети, сурогат мајчинство“, наведува тој.
Професорот Стојиќ во текот на својата богата кариера бил задолжен за следење и решавање на најкомплицираните случаи на ризична бременост.
„Секој период од бременоста носи одреден ризик, но добро е да се знае дека поголемиот дел од бременостите денес успешно завршуваат со раѓање на здраво и одржливо дете. За жените кои имаат некоја од претходните болести кои можат да го загрозат текот и исходот на бременоста, од големо значење е да се регулира основната болест пред да останат во друга состојба и да се планира бременост кога основната болест е под контрола“, вели професорот. Стојиќ.
Тој додава дека многу грижи за време на бременоста може навремено да се отстранат со стручен ултразвук.
„Експерт или специјалист или генетски ултразвучен преглед, како сака да го наречеме, треба да даде клучни информации за растот, развојот на фетусот и неговиот генетски состав, за да можеме на родителите да им обезбедиме суштински информации за здравјето на идното дете. , идентификувајте ги сите потенцијални проблеми и давајте предлози за нивно решавање. Искуството на испитувачот е клучно покрај квалитетот на апаратот за ултразвук. Покрај знаењето и способноста да се види и препознае аномалијата, потребно е и способност за разбирање на забележаниот проблем, познавање на понатамошни дијагностички процедури и процедури, како и правилно информирање на родителите за состојбата на детето. , можното понатамошно продолжување на бременоста и последиците кои може да ги има забележаниот проблем за некои следната бременост“, вели д-р Стојиќ.
Одговарајќи на прашањето зошто во бременостите после 40-та се јавува почесто поради спонтан абортус, веќе по неколку недели, докторот објаснува дека одложувањето на бременоста за период после 40-тата година, особено ако е прва бременост, со себе носи ризици. делот на матката и хормоналниот статус мајки, кои не фаворизираат оптимално милје за развој и опстанок на фетусот. Возраста на јајце клетката, повисокиот процент на хромозомски аномалии кај таквите плодови понекогаш придонесуваат за многу висок ризик и губење на бременоста, дури и во првите недели.
Тој ги советува жените кои го доживеале ова непријатно искуство да не губат надеж.
„Понекогаш е многу тешко да се најдат зборови на утеха за жените кои ги изгубиле плодовите по долги години чекање, несомнени ментални, физички и значителни финансиски напори. Секако, не треба да се губи надежта премногу рано, да се обидеме да ги примениме сите најнови сознанија во следната бременост за да ја зачуваме таквата бременост, но понекогаш мораме да разбереме дека постојат одредени ограничувања наметнати од самата природа и да најдеме прифатливи алтернативни решенија во навремено“, вели д-р Стојиќ.
Рано откривање на аномалии на фетусот
Некои студии зборуваат за зголемување на генетските малформации во Србија. На прашањето која е причината и како можеме навремено да ги откриеме, професорот одговара дека не постои јасна и систематска евиденција за зголемувањето на бројот на генетски аномалии кај нашата популација.
„Сепак, акцентот на прегледот за време на бременоста е што порано да се открие дали детето е генетски здраво или не. Оваа информација треба да се добие најдоцна до 18-та недела со користење, покрај ултразвукот, со рани скрининг тестови за генетски аномалии – двојни, тројни тестови или еден од тестовите за идентификација на генетскиот материјал на плодот од мајчината крв. “, истакнува тој.
Редовни прегледи, рани генетски анализи, јасни и навремени упатства за начинот на живот, исхрана, активности, следење на основните болести се еден од рецептите за успешна бременост и здраво потомство во годините по 40-та година, заклучи проф. д-р Синиша Стојиќ.
Европската недела на неплодност
Од 7 до 13 ноември светот ја слави Европската недела на неплодност. Во светот околу 25 милиони парови се борат со стерилитет, додека во Србија секој шести пар има проблем да зачне потомство.
Д-р Стојиќ вели дека од раѓањето на првото бебе од епрувета пред 44 години, се пронајдени одговори на многу прашања во врска со причините за неплодност, па генетските тестови на човечкиот геном, репродуктивните клетки, ендометриумот, ембрионите и пренаталните генетски дијагностика на плодот е достапна и денес.во десеттата гестациска недела од бременоста.
Тој, сепак, додава дека сè уште повеќе од 50 проценти од паровите со проблем со стерилитет се појавуваат само по 35-годишна возраст.
„Што е, на некој начин, доста доцна, бидејќи го ограничува временскиот период во кој најмногу може да се даде на овие процедури, и покрај фактот што биолошкиот часовник на жените се придвижи кон позрели години“, вели тој.
Според него, важно е младите да се едуцираат за репродуктивното здравје и – преку континуирана едукација во училиштата и да се поучат младите жени и мажи како да ја проверат плодноста и да научат како да им помогнат да ја планираат репродукцијата навремено.