Оцетот е нешто што сите го имаме во нашата кујна, а станува сè попопуларно да го користиме и како средство за чистење.
BBC Future пишува зошто оваа храна би можела да биде најкорисното нешто што го имате во вашата кујна.
Иако многу комерцијални производи за чистење се продаваат во продавниците, инфлуенсерите се повеќе се свртуваат кон оцетот. Од одмастување на прозорците, миење јагоди до освежување на тоалетни школки, се чини дека нема ништо што оцетот не може да го постигне. Сè повеќе луѓе го додаваат во машини за миење садови и машини за перење, а научниците сè почесто ги дезинфицираат лабораториите со оцет.
Што го прави оцетот толку разновиден?
Оцетот се произведува со процес на ферментација во два чекора. Во првата, клетките на квасецот се хранат со јаглехидрати, кои ги претвораат шеќерите во алкохол и јаглерод диоксид. Потоа тој алкохол е изложен на кислород и повторно се ферментира, овој пат со присуство на бактерии Actobater наместо квасец. Течноста станува мешавина од вода и оцетна киселина. На ист начин, киселиот вкус на виното се создава во шише кое случајно го оставивме отворено преку ноќ.
Кога станува збор за чистење, најкорисната карактеристика на оцетот е неговата киселост – доволно благ за да не ги оштети ткаенините и површините, но сепак доволно силен за да ги уништи тврдоглавите дамки и наслаги. Комерцијалниот оцет има pH од околу 2,2, додека домашниот оцет е малку покисел – pH 3. Кога оцетот се нанесува на дамка, особено на онаа што е предизвикана од формирање на минерални наслаги како варовник, киселината ја раствора дамката. Реакцијата произведува сол, која лесно се раствора во вода, и јаглерод диоксид.
Друга предност на оцетот се неговите антимикробни својства. Некои бактерии можат да преживеат во кисела средина, но оние со кои се среќаваме секој ден не можат. Чистењето со оцет се потпира на истата логика, а оцетот може да убие различни патогени, вклучително и бактериите E. coli. Оцетот е корисен за чистење на овошјето и зеленчукот, како и за протезите.
Меѓутоа, постои една ситуација кога оцетот е непожелен, а тоа е чистење на некои видови камења. Ставањето оцет на варовник, оникс или травертин може да ја исчисти површината, но потоа ќе биде полна со дупки бидејќи оцетот ќе ја кородира.
Дали оцетот може да се користи за чистење на електрониката?
Не е препорачливо да користите оцет за чистење на внатрешноста на електронските уреди – тоа е кисела течност што може да предизвика ‘рѓа на металните делови. Надворешните делови на лаптопите и компјутерската опрема (која не е поврзана на струја) може да се исчистат со комбинација од дестилирана вода и оцет што ќе ги нанесете на чиста крпа и потоа избришете го уредот. Не приклучувајте ги уредите додека целосно не се исушат.
На овој начин можете дури и да ги исчистите екраните – кои често не се препорачуваат да се чистат со агресивни комерцијални производи. Но, нечистотиите во оцетот, кои главно се состојат од недестилирана вода, може да предизвикаат проблеми доколку се користат на прекинувачи.
Дали оцетот може да се ослободи од непријатните мириси?
Самата оцетна киселина во оцетот има силен мирис кој за многумина е непријатен. Но, како блага киселина, оцетната киселина ќе ги неутрализира мирисите на амонијак или триметиламин. Некои препорачуваат да зовриете тенџере со оцет за да дозволите пареата да навлезе во просторијата, но сепак, не сакате вашиот дом да мириса силно на оцет. Затоа можете да користите оцет за чистење на бетонски површини кои имаат некаков непријатен мирис. Подобра алтернатива е сокот од лимон – со него можете ефикасно да го исчистите мирисот на риба од површините и кожата.
Значи, оцетот може да се користи за многу работи во домаќинството, иако има ситуации каде што сепак е побезбедно да се одлучите за комерцијален производ за чистење. Што и да правите, не обидувајте се да исчистите ништо со балсамико оцет – само ќе треба да потрошите уште повеќе време за чистење на тие тврдоглави дамки.
