Гласачите во САД во последниве недели почнаа да го слушаат името „Проект 2025“ на кое се повеќе се повикуваат претседателот Бајден и демократите, додека се обидуваат да алармираат за тоа што би можело да се очекува доколку поранешниот претседател, Доналд Трамп, освои втор мандат во Белата куќа, пишува Си-Би-Ес Њус.
Создадена од конзервативната фондација „Херитиџ“, повеќестраната иницијатива вклучува детален план за следниот републикански претседател, а планот вклучува сеопфатна промена на извршната власт.
Трамп и неговата кампања се дистанцираа од Проектот 2025, при што поранешниот претседател отиде толку далеку што некои од предлозите ги нарече „бездни“. Но, демократите продолжија да го врзуваат проектот со Трамп, особено бидејќи се наоѓаат заглавени во сопствената контроверзност околу тоа дали Бајден треба да се повлече од претседателскиот натпревар во 2024 година по неговиот зачудувачки дебатен настап минатиот месец.
Што треба да се знае за „Проект 2025“?
„Проект 2025“ е предложен проект за претседателска транзиција составен од 4 столба: водич за политика за следната претседателска администрација, база на податоци во стилот на „Линкдин“ за персонал кој би можел да служи во следната администрација, обука за таа група кандидати наречена „Академија за претседателска администрација“ и активности што треба да се преземат во првите 180 дена од мандатот.
Проектот го водат двајца поранешни функционери на администрацијата на Трамп: Пол Данс, кој беше началник на персоналот во Канцеларијата за управување со персонал и служи како директор на проектот, и Спенсер Кретиен, поранешен специјален асистент на Трамп, а сега помошник директор на проектот.
„Проект 2025“ е предводен од фондацијата „Херитиџ“, но вклучува советодавен одбор составен од повеќе од 100 конзервативни групи.
Голем дел од фокусот и критиките за „Проект 2025“ се поврзани со неговиот прв столб, книга за политики од речиси 900 страници која прикажува промена на федералната влада. Наречена „Мандат за лидерство 2025: Конзервативното ветување“, книгата се надоврзува на „Мандат за лидерство“ правилник, првпат објавен во јануари 1981 година, кој требаше да послужи како патоказ за претстојната администрација на Роналд Реган.
Препораките наведени во раширениот план допираат до секој агол на извршната власт, од Извршната канцеларија на претседателот и Одделот за домашна безбедност до малку познатата банка за извоз и увоз.
Фондацијата „Херитиџ“ создаде и „Мандат за лидерство“ во 2015 година пред првиот мандат на Трамп. Две години од неговото претседателствување, се наведува дека Трамп воспоставил 64% од неговите политички препораки, почнувајќи од напуштањето на Парискиот климатски договор, зголемувањето на воените трошоци, зголемувањето на бројот на активности кои вклучуваат вадење нафта на брегот, како и развој на федералните земји. Во јули 2020 година, фондацијата „Херитиџ“ му ја даде својата ажурирана верзија на книгата на тогашниот шеф на кабинетот на Белата куќа, Марк Медоус.
Авторите на многу поглавја се познати имиња од администрацијата на Трамп, како што е Рас Воут, кој ја водеше Канцеларијата за менаџмент и буџет; поранешен вршител на должноста секретар за одбрана, Крис Милер и Роџер Северино кој беше директор на Канцеларијата за граѓански права во Одделот за здравство и човечки услуги.
Кандидатите заинтересирани да аплицираат за „База на податоци за претседателски персонал“ на фондацијата „Херитиџ“ се проверуваат за голем број политички ставови, како на пример дали се согласуваат или не се согласуваат со изјави како „животот има право на правна заштита од зачнување до природна смрт“ и со „Претседателот треба да може да ја унапреди својата/нејзината агенда преку бирократијата без пречки од неизбрани федерални функционери“.
Придонесите од поранешните функционери на администрацијата на Трамп ги наведоа неговите критичари да го поврзат „Проект 2025“ со неговата кампања за реизбор, иако поранешниот претседател се обиде да се дистанцира од иницијативата.
Што има во агендата на политиката на „Проект 2025“?
Некои од политиките во агендата на „Проект 2025“ беа дискутирани од страна на републиканците со години или беа туркани од самиот Трамп: помала федерална интервенција во образованието и поголема поддршка за избор на училиште; како и сигурна државна граница со зголемено спроведување на законите за имиграција, масовни депортации и изградба на граничен ѕид.
Абортусот и социјалните прашања
Во препораките за Одделот за здравство и хуманитарни услуги, агендата бара Управата за храна и лекови (ФДА) да го промени своето 24-годишно одобрување на широко користената пилула за абортус, мифепристон. Други предложени дејства насочени кон абортусот со лекови вклучуваат враќање на построги правила за употреба на мифепристон, што би дозволило да се зема до 7 недели од бременоста, наместо сегашните 10 недели, и да се бара тој да се издава лично наместо преку пошта.
Алијансата за одбрана на слободата, конзервативна правна група која е во советодавниот одбор за „Проект 2025“, беше вклучена во правен предизвик за одобрението на мифепристон од 2000 година и поновите дејства од страна на ФДА што го олеснија добивањето на пилулата. Но, Врховниот суд го отфрли случајот покренат од група лекари и лекарски здруженија против правата на абортусот.
Книгата за политики, исто така, препорачува Министерството за правда да го спроведе Законот за Комсток против давателите и дистрибутерите на апчиња за абортус. Тој закон од 1873 година забранува лекови или инструменти, што се користат за абортус, да се испраќаат преку пошта.
Водичот препорачува следниот секретар за здравство и човечки услуги да се ослободи од Работната група за пристап до репродуктивната здравствена заштита, формирана од администрацијата на Бајден, и да создаде „работна група против абортус за да се осигура дека сите оддели се обидуваат да ги искористат своите овластувања да го промовираат животот и здравјето на жените и нивните неродени деца“.
Во делот насловен „Семејната агенда“, предлогот му препорачува на шефот на здравствените и хумани услуги „со гордост да изјави дека мажите и жените се биолошка реалност“ и дека „мажите и жените во брак се идеална и природна семејна структура бидејќи сите деца имаат право да бидат воспитани од мажите и од жените кои ги зачнале“.
Понатаму, програма во рамките на Одделот за здравство и човечки услуги треба да „одржува библиски заснована, засилена со општествените науки, дефиниција за бракот и за семејството“.
Во текот на првите 4 години на власт, Трамп им забрани на трансродовите лица да служат во војска. Бајден ја смени таа политика, но во книгата за политики на „Проект 2025“ се бара враќање на забраната.
Федералните агенции, вработените и политиките
Агендата е насочена кон долгогодишните федерални агенции, како што е Националната управа за океани и атмосфера (НОАА). Агенцијата е дел од Одделот за трговија, а водичот за политики повикува да се распадне.
„Шесте канцеларии на НОАА, вклучително и Националната метеоролошка служба и Националната служба за морски риболов, формираат колосална операција која стана една од главните двигатели на индустријата за алармирање на климатските промени и, како таква, е штетна за идниот просперитет на САД“, се наведува во водичот.
Одделот за домашна безбедност, основан во 2002 година, треба да се распадне и неговите агенции или да се комбинираат со други или целосно да се преместат под надлежност на други оддели, се наведува во книгата за политики.
На пример, ентитетите поврзани со имиграцијата од Одделенијата за домашна безбедност, правда и здравје и човечки услуги, треба да формираат самостојна гранична и имиграциска агенција на ниво на кабинет, составена од повеќе од 100.000 вработени, според агендата.
Доколку се имплементираат препораките, друга федерална агенција, која би можела да се најде под нож од следната администрација со акција од Конгресот, е Бирото за финансиска заштита на потрошувачите (ДЕИ).
Агендата има за цел да ги поттикне конзервативците да ги таргетираат различностите, правичноста и инклузивноста и иницијативите во високото образование до извршната власт, со отстранување на голем број позиции, политики и програми поврзани со ДЕИ и повикување на елиминација на финансирањето за партнери кои промовираат практики на ДЕИ.
„Проект 2025“ повикува следната претседателска администрација да ги елиминира или реформира упатствата за исхрана кои се објавени од Министерството за земјоделство пред повеќе од 40 години, за кои авторите тврдат дека се „инфилтрирани“ од прашања како климатските промени и одржливоста.
Имиграција? „Треба да се преземе креативен и агресивен пристап“
Трамп ја стави имиграцијата како камен-темелник на неговите последни 2 претседателски избори и продолжи да го загрозува ова прашање за време на неговата кампања во 2024 година.
Агендата на „Проект 2025“ не само што препорачува завршување на ѕидот долж границата меѓу САД и Мексико, туку ја повикува следната администрација да „заземе креативен и агресивен пристап“ за да одговори на нарко-картелите на границата. Овој пристап вклучува користење на активен воен персонал и Националната гарда за помош во операциите за апсење долж јужната граница.
Меморандумот од Службата за имиграција и царина – што забранува спроведување на извршни дејствија на „чувствителни“ места како училишта, игралишта и цркви – треба да се врати назад, се наведува во водичот за политика.
Кога секретарот за домашна безбедност ќе утврди дека има „вистинска или очекувана масовна миграција на вонземјани“, што претставува „итна околност“ која налага федерален одговор, агендата вели дека секретарот може да донесува правила и прописи, вклучително и нивно протерување, онолку долго колку што е потребно. Овие правила, се наведува во водичот, не подлежат на Законот за административна постапка кој го регулира процесот на донесување правила на агенцијата.
Што велат Трамп и неговите советници за Проект 2025?
„Не знам ништо за ‘Проект 2025’. Немам поим кој стои зад него. Не се согласувам со некои нешта што ги кажуваат и некои нешта што ги кажуваат се апсолутно смешни и бедни. Што и да прават, им посакувам среќа, но јас немам никаква врска со нив“, објави Трамп во петокот на социјалните мрежи.
Како одговор на минатонеделниот пост на Трамп, „Проект 2025“ повтори дека е одделен од кампањата на Трамп.
„Како што кажуваме повеќе од 2 години, ‘Проект 2025’ не зборува за ниту еден кандидат или кампања. Ние сме коалиција од повеќе од 110 конзервативни групи кои застапуваат препораки за политика и персонал за следниот конзервативен претседател. Но, на крајот на краиштата, до тој претседател, кој веруваме дека ќе биде Трамп, е да одлучи кои препораки да ги спроведе“, соопшти корисничкиот профил на проектот на мрежата „Икс“.
Што велат демократите?
И покрај нивните обиди да задржат одредено растојание од „Проект 2025“, демократите продолжуваат да го поврзуваат Трамп со проектот. Кампањата Бајден-Харис честопати објавува за проектот на платформата „Икс“, поврзувајќи го со вториот мандат на Трамп.
Самиот Бајден го обвини својот републикански противник дека лаже за неговите врски со агендата на „Проект 2025“, велејќи во изјавата дека агендата е напишана за Трамп и „треба да го исплаши секој Американец“.