Во градинките и студентскиот дом „Шкофја Лока“, „Еколози без граници“ анализираа колку храна се фрла по оброците. Иако на оваа градинка веќе и оди завидно добро во споредба со словенечкиот просек, некои мерки би можеле да заштедат речиси десет илјади евра годишно, покажа анализата.
Во градинките и студентските домови „Шкофја Лока“ беше завршен проектот „Храната си го наоѓа своето место“, во кој анализираа вкупно повеќе од 16.000 оброци и ги идентификуваа главните предизвици и можните решенија и можности за заштеда. Општинската иницијатива за помалку фрлање храна беше предводена од Еколози без граници со поддршка на Лидл Словенија и општина Шкофја Лока.
Во осумте одделенија на градинката „Шкофја Лока“, пет дена се вршеше анализа на фрлената храна за време на појадок, ручек и доц. Според „Еколози без граници“, централната кујна подготвува оброци во просек за 944 деца и вработени дневно, а најголем дел од отфрлањата се очекувале на ручекот (59 проценти). Без течниот остаток (супи, пијалоци), кои сочинуваат дури 47 проценти од сите отфрлени, 64 грама отфрлени по лице или 304 килограми за сите единици во набљудуваниот период. Една третина од отфрлените се поради подготовка на храна. Во набљудуваната недела најмногу останал гулаш од компири, пире од компири и ориз-бизи, додаваат тие.
Според нив, анализата покажала дека надградбата на системот за одјавување, пренесувањето добри практики од единиците каде што се фрла најмалку храна и намалувањето на количината на течна храна или пијалок при послужување може да заштеди до 9.500 евра годишно. „Според словенечкиот просек по лице и споредба со податоците на Еколози без граници за фрлањата во домот за стари лица, градинката „Шкофја Лока“ веќе постапува со храната на завидно ниво. Имено, тие користат некои добри практики, меѓу кои подготовка на супи од преостанат зеленчук и сервирање на исечено овошје, што е попривлечно за најмладите“, пишува во соопштението на Еколози без граници.
Учениците не сакаат зелена салата и компири
Тие се вклучија и во проектот во студентскиот дом „Шкофја Лока“, каде што Слорест се грижи за храната. За четири дена биле анализирани 2.402 оброци за ручек и ужина. Две третини од фрлањата (64 проценти) се случиле за време на периодот на ручек, најголем дел од отфрлањата (50 проценти) се должат на остатоци на чиниите, а 39 проценти од храната не била дистрибуирана, што не е нужно отпад, на пр. вработените јадат за ручек, храна се транспортира на други локации и сл.). Течниот дел од остаток бил само седум проценти, а просечната количина на фрлање без овој остаток изнесувала 50 g по лице дневно“, пишуваат во соопштението за медиумите.
Салатите и разните видови компири се меѓу најмалку популарните јадења кај учениците. Најголем предизвик за студентскиот дом е да најде рамнотежа меѓу здравите и популарните оброци следејќи ги упатствата за здрава исхрана, а во случајов да се откаже од оброците во случај на отсуство, напишаа тие, додавајќи дека дури и со добри практики некои други јадења (на пр. тестенини) се подготвуваат континуирано по потреба, а мали количини на отфрлање на течност се должат на употребата на автомати.
„Соработката со јавните институции уште еднаш покажа дека генерализацијата не е возможна – од суштинско значење е индивидуализирана и континуирана работа за помалку фрлање храна. И ова е суштината на програмата Храна си го наоѓа своето место, која поврза многу чинители во општина Шкофја Лока и постави можен модел за акција за намалување на отфрлањата на општинско ниво“, заклучува Катја Среш, претседател на Еколози без граници. се прошири и на другите општини.
