Поранешниот премиер Кирил Петков минатата година водел тајна операција за снабдување на Украина, без знаење на коалиционите партнери. Се верува дека во еден момент Бугарија и снабдувала на Украина една третина од муницијата и 40 отсто од нејзината нафта.
Од почетокот на руската агресија, Бугарија тајно ја снабдува Украина со оружје и нафта, открива германскиот весник „Велт“.
Ова било направено преку неофицијални канали и преку приватни компании и посредници, бидејќи поранешниот премиер Кирил Петков се соочи со отпор од неговите коалициски партнери социјалистите да испорачаат оружје на Украина.
„Велт“ наведува дека во пролетта 2022 година, Киев неофицијално побарал помош од Софија бидејќи на украинската армија речиси и немало гориво и муниција од советско производство.
Муницијата и нафтата не оделе директно, туку преку фирми посредници во Бугарија и во странство, а се транспортирале по воздушен и копнен пат преку Романија, Унгарија и Полска.
Посебно е пикантно што нафтата што тајно го испорачува Бугарија е направена од руска сурова нафта во рафинеријата на Црното Море, која во тоа време и припаѓала на руската компанија Лукоил.
„Велт“ посочува дека зад сè стојат тогашниот премиер Кирил Петков и министерот за финансии Асен Василев, двајца економисти образовани на Харвард кои неодамна влегоа во бугарската политика со антикорупциска агенда.
Кирил Петков, сега во опозиција, за „Велт“ потврди дека неговата влада на посредниците им дала дозвола за извоз.
– Нашата приватна воена индустрија произведува со полна пареа. Проценуваме дека во раните фази на војната, околу една третина од муницијата потребна на украинската армија доаѓаше од Бугарија“, вели Петков.
Ова за германскиот весник го потврдија од владата во Киев. Украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба изјави дека неговата земја за малку ќе останела без муниција минатиот април.
– Знаевме дека Бугарија има големи количества муниција што ни требаше во нашите магацини, па претседателот Зеленски ме задолжи со дипломатска вештина да го набавам потребниот материјал. Во тоа време стануваше збор за „живот и смрт“ – рече Кулеба за германскиот весник.
Според информациите на „Велт“, САД и Велика Британија платиле за испорака на муниција во вредност од околу две милијарди евра.
Кампањата ден по рускиот напад
Бугарија одигра важна улога и кога станува збор за воведувањето на санкциите на ЕУ и начините за излез од зависноста од руските енергетски извори.
– Се започна на 25 февруари, само еден ден по нападот на Путин на Украина, на неформалниот состанок на Европскиот совет во Брисел. Со говорите на сите шефови на влади на ЕУ еден по друг, состанокот се одолговлекува до доцна во ноќта. Во овие часови, вели премиерот Петков, оди од еден до друг колега и на сите им кажува дека на Зеленски можеби му остануваат уште помалку од 48 часа живот, дека е на црната листа на Москва и дека Советот на ЕУ мора веднаш да донесе одлуки – соопшти германскиот весник.
– Неговиот предлог: исклучување на Русија од платниот систем Свифт и замрзнување на европските обврзници од руската централна банка. Многу шефови на држави на ЕУ беа загрижени, но на крајот Европската комисија го поддржа овој потег – пишува „Велт“.
Во исто време, поранешниот министер за финансии Василев присуствувал на состанокот на министрите за финансии на ЕУ во Париз. И се двоумеле, вели Василев. Сите сѐ уште беа во шок од нападот. И тогаш Василев одржал говор. Не за бројки и економски последици, туку за тоа што Путин подразбира под „деназификација на Украина.
– Русите го направија тоа во Бугарија по Втората светска војна, убија илјадници луѓе, професори и свештеници – рекол Василев.
Тој исто така водеше кампања за итно да се донесат одлуки. Учесниците на средбата за „Велт“ потврдија дека бугарскиот министер го променил расположението. Два дена подоцна, Брисел ги спроведе мерките. Во круговите на ЕУ се зборува за „бугарскиот предлог“.
Како е постигнат договорот за нафтата
Василев му кажува на „Велт“ и за состанокот на Светска банка во Вашингтон во април. Таму претставникот на Украина му кажал дека останале без гориво. Василев, вели тој, го поттикнал Лукоил во Бугарија да извезува вишок нафта во Украина, односно околу половина од произведеното гориво.
Тогашниот министер за финансии Асен Василев изјави за „Велт“: „Бугарија стана еден од најголемите извозници на дизел во Украина и на моменти покриваше 40 отсто од потребите на Украина“.
Во исто време, до крајот на минатата година, Бугарија беше 100% зависна од руските испораки и затоа не учествуваше во ембаргото на ЕУ за нафта. Изгледаше дека Бугарија се грижеше само за себе – но Петков и Василев се задржаа и ја бранеа својата позиција во Брисел.
„Велт“ понатаму пишува дека „не е веројатно дека Москва знаела за испораките на нафта за украинската армија. Во секој случај, цистерните со месеци непречено патуваа напред-назад“.
Сепак, Кремљ не го занемари фактот дека Бугарија, под премиерот Петков и министерот за финансии Василев, водеше масовна кампања за Украина. Уште во мај, Москва започна сајбер напади, се обиде да поткупи членови на парламентот и да се инфилтрира во владата.
На 27 април Газпром ја откажа испораката на гас за Бугарија, првата земја во ЕУ. Според „Велт“, премиерот Петков го решил проблемот во рок од 24 часа и организирал два танкери со течен гас од САД – по иста цена за кубен метар што ја барал Газпром.
Петков сега објаснува зошто Вашингтон бил подготвен да го стори тоа. „За време на разговорите јасно ставив до знаење дека танкерите се политички сигнал за цела Европа дека секогаш има начини да се излезе од зависноста од Русија“.
Петков ја заврши работата со завршување на гасоводот до Грција, додава „Велт“.
