Со уште една победа на повидок, српскиот популистички претседател Александар Вучиќ се чини дека е подготвен да го продолжи своето владеење со земјата откако ја заостри контролата врз сите лостови на моќта во претходната деценија.Со уште една победа на повидок, српскиот популистички претседател Александар Вучиќ се чини дека е подготвен да го продолжи своето владеење со земјата откако ја заостри контролата врз сите лостови на моќта во претходната деценија.
Според неговите приврзаници, Вучиќ вовел ред во земјата за време на неговото владеење и донел милијарди странски инвестиции, сето тоа благодарение на вештиот баланс меѓу истокот и западот.
Сепак, противниците на Вучиќ сметаат дека тој се повеќе го користи автократскиот начин на владеење за да ја ослабне опозицијата и да ги контролира медиумите.
Вучиќ е на власт, во една или друга форма, од 2012 година. Пред тоа, тој беше отворен ултранационалист и сојузник на српскиот водач и воен злосторник Слободан Милошевиќ.
Во Србија во недела се одржуваат претседателски избори. Вучиќ е сеприсутен. Неговите слики се наоѓаат на билборди и ѕидови на згради, снимки од неговите говори се објавени на социјалните мрежи и на телевизиските емисии. На некои ТВ канали, кои се поврзани со владата на Вучиќ, постојано се вртат вакви снимки.
„Вучиќ го узурпира целиот јавен простор насекаде, на сите телевизии, во сите весници. Тоа е неподносливо“, изјави за AFP 42-годишниот информатичар Небојша Пантелиќ.
Тој додаде дека дури ни Милошевиќ не ја „окупирал земјата“ до тој степен.
Меѓу другото, телевизијата прикажува снимка на која Вучиќ наводно спасува дете заробено во снежна бура или ги кара своите помошници. На една снимка тој учи германски јазик следејќи ги говорите на поранешната германска канцеларка Ангела Меркел.
„Тој сака да создаде слика за себе како обичен човек, но во исто време сака да биде херој, надчовек“, вели политичкиот аналитичар Бобан Стојановиќ од Белград.
Навистина, 52-годишниот Вучиќ секаде е прикажан како неуморен лидер, посветен на инвестирање и отворање нови работни места.
Бранител на Косово
Вучиќ во предизборната кампања се претставува како најдобар лидер во времето на неизвесноста што следеше по руската инвазија на Украина. Неговиот последен слоган е: „Мир. Стабилност. Вучиќ“.
Со гордост истакнува дека како претседател ја надгледувал реализацијата на големите инфраструктурни проекти, меѓу кои и изградбата на автопатска мрежа и обновата на железницата.
„Нашата работа е да градиме, граѓаните на Србија секогаш гласаат за оние кои сакаат да ја градат иднината“, рече Вучиќ на митингот на почетокот на овој месец.
Вучиќ не заборава на другите прашања кои се важни за неговите гласачи, како што е Косово и сè уште одбива да ја признае неговата независност.
„Вучиќ им овозможи на обичните луѓе да живеат подобро. Тој ги одржа своите ветувања. Тој е непоколеблив бранител на нашето Косово. Тој едноставно е вистинскиот човек за оваа позиција“, изјави за AFP Бранислав Ристиќ (47), српски државјанин вработен во банката.
Се верува дека Вучиќ е одговорен и за милионите дози од вакцината против Ковид-19 што и ги дал на Србија од Кина, Русија и западните земји.
Меѓутоа, кога станува збор за руската инвазија на Украина, Вучиќ оди по тенок мраз.
Иако Србија ја осуди руската агресија пред Обединетите нации, таа одби да ја санкционира Русија. Србите се потпираат на рускиот природен гас, кој се продава по разумни цени, и генерално се наклонети кон Русија.
„Тој е пријателски настроен кон сите. Тој дозволи Кина да ја донесе својата валкана индустрија во Србија, а Русија да го прошири своето политичко влијание во Србија. „Преку соработката со Западот добива поддршка за неговата внатрешна политика“, вели аналитичарот Стојановиќ.
Повреда на правата
Вучиќ е многу трансформиран, имајќи предвид дека тој е човек кој се проби на националната политичка сцена како тврдокорен министер за информации на Милошевиќ за време на војната во Косово.
Потоа дојде до ненадејна промена. Во 2008 година, Вучиќ ја напушти ултранационалистичката радикална партија и ја основа конзервативната проевропска Српска напредна партија, која победи на изборите во 2012 година и му го отвори патот до највисоките позиции.
Покрај претседателот, тој беше и премиер, вицепремиер, министер за одбрана. Сепак, иако се обиде да го полира својот имиџ, Вучиќ не се откажа од некои од своите ултранационалистички склоности.
Тој постојано одбиваше да ги осуди водачите на босанските Срби обвинети за злосторства за време на војната во 1990-тите и рехабилитираше неколку воени злосторници во медиумите под државна контрола.
Неговите критичари го обвинуваат и за зголемена автократија, особено кога станува збор за замолчување на оние кои не се согласуваат со него.
Овие тврдења се поткрепени со извештајот на непрофитната американска организација Фридом Хаус од 2021 година, според кој „Српската напредна партија постојано ги крши политичките права и граѓанските слободи, врши притисок врз независните медиуми, политичката опозиција и граѓанските организации“.
