Мобилните телефони, но и лаптопите и десктоп компјутерите, како и таблетите сега се на списокот на уреди за кои постои обврска за плаќање посебна такса по основ на авторски и сродни права. Едноставно кажано – и за овие технички уреди ќе се плаќаат „технички динари“, односно хонорари. Засега е само извесно дека таксата ќе ја плаќаат производителите и увозниците. Во колкав процент – се уште не е познато.
Владата на Србија усвои измени на Уредбата за утврдување на списокот на технички средства и предмети за кои постои обврска за плаќање на посебни давачки на носителите на авторски и сродни права. Новиот правилник е објавен во Службен весник на 21 април и стапува во сила осум дена по објавувањето.
Со измените се зголемува бројот на уреди опфатени со оваа регулатива, па на списокот сега се: уреди со интегриран хард диск – десктоп компјутери, лаптопи, хард диск ТВ, DVD плеер за снимање со хард диск, Blu-ray плеер со можност за снимање со хард диск, па таблети, но и – паметни телефони.
Од Организацијата на музички автори на Србија СОКОЈ за порталот Н1 велат дека плаќањето на таканаречената специјална такса што ја плаќаат увозниците и производителите на уреди и бланко аудио и видео носачи е вообичаена во повеќето земји од Европската унија, вклучително и нашата околина.
„Тоа се земји каде што има развиена свест за авторските и сродните права, така што оваа такса се наплаќа со децении“, посочуваат во СОКОЈ.
Според оваа организација, оваа практика во Србија постои подолго време.
„Измената на списокот, кој Владата го донесе со Уредба, практично значи дека списокот е модернизиран и на него се додадени нови уреди и празни носители на звук и слика и текст“, наведуваат од СОКОЈ.
Обврзниците и производителите на уреди и носители на звук, слики и текст се должни да ја платат оваа такса.
„Оваа такса ќе ја платат врз основа на фактурата издадена од СОКОЈ, која кога ќе ја наплати, дополнително ја дели наплатената такса со други авторски и сродни организации за колективно остварување на правата на авторите и носителите на сродни права, а врз основа на за договори со тие организации“, посочуваат соговорниците на порталот Н1.
Бидејќи за овие нови уреди и носители на звук, слики и текст во постојната тарифа (Тарифа за остварување право на посебен надомест) не е утврдена висината на надоместокот, тој ќе биде утврден во наредниот период, посочуваат во СОКОЈ.
„СОКОЈ во моментов нема и не може да има информации дали обврзниците да ја платат оваа такса ќе ја префрлат на крајниот клиент или ќе ги покријат дополнителните трошоци во врска со оваа обврска од сопствената заработка“, велат од СОКОЈ. на прашање.портал Н1.
Колкав е надоместокот за други уреди
Иако тарифата за уредите додадени во новата регулатива сè уште не е објавена, судејќи според сегашната регулатива – би можеле да очекуваме надоместокот да биде еден процент.
Имено, според важечката Тарифа за остварување право на посебна такса, која ја носи Управата за интелектуална сопственост на Република Србија, износите на оваа такса се движат од еден до три отсто. Еден процент за уреди, три проценти за речиси сите празни медиуми, слики и текст.
Така, најмал процент се пресметува на цената (продажба без ДДВ за производителите, набавка за увозниците – која вклучува платена царина) на USB флеш драјвови, скенери, принтери, видео рекордери… Додека три проценти од оваа давачка се плаќа на ЦД-а. , дискови Blue Ray, но и речиси заборавени аудио касети и видео касети, на пример.
„Вредноста на празни носители на звук, слика и текст од списокот на Владата произведен во Република Србија е нивната продажна цена без данок на додадена вредност при првата продажба, а кога се увезуваат празен звук, слики и текстови од владиниот список. кон Република Србија како вредност се зема нивната куповна цена претворена во динари по курс на денот на нивното царинење зголемена за царинската давачка“, стои во Тарифата за остварување на правото на посебни. надоместок од 2017 година.
Се пресметува и основата за пресметување на надоместокот за уреди од списокот на Владата на Србија.
